gewacht

Gewacht is het voltooid deelwoord van het Nederlandse werkwoord wachten. Het duidt aan dat iemand heeft gewacht of gedurende een bepaalde periode heeft te wachten geweest. Het wordt met het hulpwerkwoord hebben gevormd en komt voor in voltooide tijden, zoals ik heb gewacht of we hebben gewacht.

Wat betreft vervoeging, de eenvoudige verleden tijd van wachten is: ik wachtte, jij wachtte, hij wachtte; wij wachtten, jullie wachtten, zij wachtten. De voltooide tijd wordt gevormd met hebben en het voltooid deelwoord: ik heb gewacht, jij hebt gewacht, hij heeft gewacht, wij hebben gewacht. Het voltooid deelwoord gewacht wordt dus vooral in samengestelde tijden gebruikt en wordt zelden als bijvoeglijk onderdeel ingezet; een standaard formulering is eerder "een moment wachten" of "het wachten".

Etymologisch gezien komt wachten uit het Oudnederlands en Middelnederlands en heeft het verwantschap met vergelijkbare Germaanse woorden voor afwachting of wachten. In het dagelijks taalgebruik is gewacht een veelvoorkomend deel van alledaagse uitdrukkingen, zoals op de trein wachten, op iemand wachten of wachten tot een afspraak begint. In vertaling naar het Engels wordt gewacht doorgaans vertaald als waited.

Samengevat is gewacht een essentieel deel van de Nederlandse vervoeging van wachten, vooral gebruikend in de voltooide tijden. Het woord behoudt zijn kernbetekenis van aanwezigheid van wachttijd in het verleden en wordt in combinatie met hebben gevormd.