gegevensherstel

Gegevensherstel is het proces van het terugvinden en terugplaatsen van verloren, verwijderd of beschadigd data op opslagmedia, zoals harde schijven, SSD’s, USB-sticks en geheugenkaarten. Het doel is om leesbare bestanden en partities te reconstrueren en waar mogelijk de oorspronkelijke toestand te herstellen.

Oorzaken van gegevensverlies zijn onder andere accidenteel verwijderen, fouten bij partitie- of formatteringshandelingen, corruptie door softwarefouten, hardwarefalen (mechanische defecten bij HDD’s, elektronica bij SSD’s), interne storingen, schade door stof of waterschade, en infecties met malware of ransomware. Ook verouderde media kunnen fouten vertonen waardoor data onleesbaar raakt.

Aanpak in twee hoofdtypen verdeeld: logisch gegevensherstel en fysiek gegevensherstel. Logisch herstel richt zich op het terugvinden van verwijderde of beschadigde bestanden en partities met behulp van kopieën of imaging, zonder de oorspronkelijke drager verder te belasten. Fysiek herstel vereist vaak gespecialiseerde laboratoriumprocedures en vervanging van defecte onderdelen van de drager.

Werkwijze omvat doorgaans een zorgvuldige beoordeling en het maken van een bit-accurate kopie van de drager (image). Verdere stappen zijn herstelpogingen op de kloon, data-extractie, verificatie van integriteit en rapportage van wat hersteld is en wat niet. Om schade te voorkomen moet men het primaire medium niet verder beschrijven of gebruiken.

Toepassingsgebied en beperkingen: zowel consumentengegevens als bedrijfsdata kunnen betroffen zijn, en bij RAID-configuraties kunnen meerdere schijven betrokken zijn. Succespercentages variëren en zijn afhankelijk van de aard van het verlies en de toestand van de drager. Professionele diensten kunnen kostbaar en tijdrovend zijn, en herstel is nooit volledig gegarandeerd. Preventie door regelmatige backups en goede datahygiëne blijft de belangrijkste maatregel.