evenredigheid

Evenredigheid is een wiskundig concept dat de relatie beschrijft tussen twee variabelen waarbij hun verhouding of product met een constante overeenkomt. Er worden twee hoofdvormen onderscheiden: directe (lineaire) evenredigheid en omgekeerde (inverse) evenredigheid.

Bij directe evenredigheid zijn twee grootheden voortdurend in dezelfde verhouding. Er bestaat een constante k zodat y = kx. De verhouding y/x is dan constant. Grafisch ligt dit op een rechte lijn door de oorsprong met helling k.

Bij omgekeerde evenredigheid zijn de grootheden zó gerelateerd dat hun product constant is: yx = k, oftewel y ∝ 1/x. Grafisch vormt dit een hyperbool.

De constante k wordt de evenredigheidsconstante genoemd en bepaalt de sterkte van de relatie.

Voorbeelden: directe evenredigheid: afstand A is recht evenredig met tijd t bij constante snelheid v, met A = vt. Omgekeerde evenredigheid: reistijd T is omgekeerd evenredig aan de snelheid v, met T = D/v, waarbij een hogere snelheid leidt tot een kortere reistijd.

Toepassingen: evenredigheid is een basisconcept in schoolwiskunde en toegepast vakgebied zoals natuurkunde, scheikunde en economie. Het helpt bij het modelleren van relaties, het schatten van uitkomsten en het vergelijken van scenario’s door een constante verhouding of product aan te nemen.