elevatiehoek

elevatiehoek is de hoek tussen het horizontale vlak op de waarnemer en de lijn van zicht naar een hemelobject of een ander punt. Deze hoek wordt meestal uitgedrukt in graden of radialen en geeft aan hoe hoog het object boven de horizon staat. Een positieve elevatiehoek betekent dat het object boven de horizon ligt, een negatieve waarde dat het zich onder de horizon bevindt. In veel vakgebieden heet dit ook wel hoogte of altitude.

In de astronomie en navigatie wordt de elevatiehoek gebruikt om de positie van sterren, de zon of andere hemellichamen te bepalen ten opzichte van het lokale vlak van de horizon. De hoogte varieert met tijd en locatie; een object bereikt zijn hoogste positie nabij de meridiaan (upper culmination). Het zenith ligt op 90°, de horizon op 0°, terwijl -90° onder de horizon ligt.

Toepassingen van de elevatiehoek zijn breed en omvatten navigatie, telescoopplanning, en het richten van antennes voor radio- en satelliyetussenkoppelingen. Ook in de landmeting en bouwkunde speelt de elevatiehoek een rol bij het bepalen van zichtlijnen en bereik.

Metingen gebeuren met instrumenten zoals een sekstant of theodoliet, maar moderne systemen gebruiken digitale hoeksensors en GPS/GNSS-integratie. In de eenvoudige geometrische zin kan de elevatiehoek worden berekend uit het hoogteverschil en de horizontale afstand: elevatiehoek approximately arctan(height difference / horizontal distance).

Zie ook: azimuth, zenith, horizon, hoogte (navigationele context).