donoronderzoek

Donoronderzoek is een verzameling van medische en laboratoriumonderzoeken die worden uitgevoerd bij potentiële donoren van bloed, plasma, weefsels of organen. Het doel is de veiligheid van ontvangers te waarborgen, de compatibiliteit tussen donor en ontvanger vast te stellen en de gezondheid van de donor te beschermen.

Het onderzoek omvat doorgaans een vragenlijst over medische voorgeschiedenis en risicogedrag, een lichamelijk onderzoek en serologische en virologische testen. Veelvoorkomende laboratoriumtesten zijn screening op hiv, hepatitis B en C, syfilis en andere overdraagbare infecties; nucleïnezuurtesten (NAT) verkorten de diagnostische vensterperiode. Bij orgaan- en weefseldonaties worden daarnaast immunologische testen uitgevoerd, zoals HLA-typering en kruisproeven, om afstoting te beperken en matchingsmogelijkheden te vergroten.

Resultaten bepalen of een donor wordt geaccepteerd, tijdelijk geschorst of permanent uitgesloten. Donoronderzoek kent beperkingen: geen test is volledig risicovrij en er blijft een kleine kans op overdracht door het vensterstadium of onbekende agentia. Juridische en ethische aspecten betreffen geïnformeerde toestemming, vertrouwelijkheid van medische gegevens en omgang met incidentele bevindingen. In veel landen zijn richtlijnen en wetgeving opgesteld om kwaliteit, transparantie en non-discriminatie te waarborgen.

Donoronderzoek is een essentieel onderdeel van moderne transfusie- en transplantatiezorg en wordt continu aangepast aan technologische vooruitgang en epidemiologische ontwikkelingen.