doelstoffen

Doelstoffen is een term die in verschillende vakgebieden wordt gebruikt om stoffen aan te duiden die in een specifieke context het doel vormen van analyse, toezicht of regelgeving. De exacte betekenis varieert per sector, maar over het algemeen verwijst het naar stoffen die relevant zijn voor evaluatie, beheersing of controle.

In analytische chemie betekent doelstoffen vaak de stof(en) die met een meetmethode gericht worden opgespoord en gekwantificeerd. Een doelstoffenlijst bevat de verbindingen die in een bepaald protocol worden gezocht, wat bijdraagt aan consistentie en betrouwbaarheid van de resultaten. Doelstoffen kunnen milieuhygiënische verontreinigingen, farmaceutische ingrediënten, pesticiden, robuuste controlevormen of andere relevante chemicaliën zijn.

Toezicht en regelgeving gebruiken doelstoffen om duidelijk afgebakende eisen te stellen. Overheden publiceren lijsten met doelstoffen voor media zoals drinkwater, voedsel, lucht of bodem, inclusief namen en vaak detectie- of opnameswaarden. Voorbeelden zijn pesticide-reststoffen in water of geneesmiddelenresten in afvalwater. In de praktijk kan men spreken van doelstoffen in de context van een gerichte (targeted) analyse, waarbij concrete stoffen actief worden gezocht, en van bredere (non-targeted) analyses, waarbij onbekende of nieuwe stoffen kunnen voorkomen.

Etymologisch komt het woord van doel (het doel) en stof. Doelstoffen vormt daardoor een handig kader voor het organiseren van analyses, toezicht en regulering, en helpt bij de communicatie tussen laboratoria, toezichthouders en bedrijven.

Zie ook: target analysis, lijst met doelstoffen.