dimbaarheid

Dimbaarheid is de eigenschap van een verlichtingssysteem om de helderheid te regelen door middel van een dimsignaal, zodat de lichtintensiteit kan worden verlaagd of verhoogd zonder aanzienlijk verlies van prestaties. Het begrip geldt voor verschillende soorten verlichting, maar is vooral van belang bij LED-verlichting, waar de driver een dimsignaal moet kunnen verwerken voor stabiele en efficiënte werking.

Dimbaarheid kan analoog of digitaal plaatsvinden. Analoge dimming varieert doorgaans de spanning of stroom die naar de lamp of driver gaat, terwijl digitale dimming via commando’s naar de driver gebeurt. Bij wisselstroominstallaties wordt dimmen vaak gerealiseerd via faseafsnijding, met leading-edge (triac) of trailing-edge dimmers. LED-systemen gebruiken meestal PWM of constante-current-regeling en vereisen drivers die compatibele dimsignalen accepteren, zoals 0-10 V, DALI, DMX of PWM. De gekozen methode beïnvloedt compatibiliteit, prestaties en kleurtemperatuur bij lagere helderheid.

Praktische aspecten: niet elke lamp of driver is dimbaar; sommige lampen zijn expliciet non-dimbable en kunnen bij dimmen storingen vertonen. Verder kunnen er minimum- of maximumbelasting gelden, en kunnen dimmers flicker, geluid of kleurverschuiving veroorzaken. Een goede werking vereist afstemming tussen lamp, driver en dimmer, en duidelijke labeling van wat wel of niet dimbaar is.

Standaarden en toepassingen: dimbaarheidskwaliteit wordt ondersteund door normen en richtlijnen die interoperabiliteit en veiligheid bevorderen. Fabrikanten communiceren meestal welke dimmethoden en systemen worden ondersteund (bijv. 0-10 V, DALI, PWM), zodat kopers passende combinaties kunnen kiezen voor gewenste sfeer en energiebesparing.