degradatieprofiel

Degradatieprofiel is een beschrijving van hoe een stof of materiaal afbrokkelt of afbreekt onder opgegeven omstandigheden gedurende een bepaalde tijd. Het doel van een dergelijk profiel is inzicht geven in stabiliteit, levensduur en veiligheid, zodat houdbaarheidsdata, opslagadvies en gebruiksvoorwaarden kunnen worden bepaald of beoordeeld.

Een degradatieprofiel bevat kenmerken zoals de degradatiesnelheid, de reactievolgorde, de halveringstijd en soms de activatie-energie van de afbraak. Het kan experimenteel worden vastgesteld door opslag- of versnellingstests onder verschillende omgevingscondities, of door kinetische modellering die temperatuur, vochtigheid, licht en zuurstof combineert. Veelgebruikte benaderingen zijn nulde- of eerste-orde kinetiek en, voor thermisch gestimuleerde processen, de Arrhenius-relatie. Het profiel kan ook informatie bevatten over afbraakproducten en eventuele veranderingen in fysische eigenschappen.

Toepassingen van degradatieprofielen zijn onder meer stabiliteitsbeoordeling in de farmaceutische industrie voor houdbaarheidsdatums en verpakkingkeuzes, verouderingsanalyse in de materialenwetenschap (bijv. polymeren en metalen), en milieuwetenschappen voor afbraak in bodem of water en daarmee samenhangende risico- en blootstellingsbeoordelingen. Praktische interpretatie vereist zorgvuldige validatie van de gebruikte modellen en representativiteit van de testcondities voor de beoogde realiteit.

Belangrijke overwegingen zijn onder meer de extrapolatie buiten de experimentele condities, de invloed van stabilisatoren of katalysatoren, en de heterogeniteit van monsters. Een goed gedetecteerd degradatieprofiel helpt bij risico-inschatting en bij het formuleren van aanbevelingen voor opslag, verpakking en gebruik.