celledeling

Celledeling, oftewel celvermeerdering, is het proces waarbij een enkele cel zich splitst in twee of meer dochtercellen. Het is fundamenteel voor groei, weefselherstel, voortplanting en de voortzetting van het leven. De gebeurtenis vindt plaats binnen de celcyclus, een reeks gecoördineerde fases die bestaan uit de groeifase (G1), de voorbereiding op DNA-replicatie (S-fase), de tweede groeifase (G2) en de delingsfase (mitose of meiose). Controlerende checkpoints bewaken de juistheid van DNA-replicatie en chromosoom scheiding, waardoor fouten worden geminimaliseerd.

Er worden twee hoofdtypen celverdeling onderscheiden. Mitosis resulteert in twee genetisch identieke dochtercellen met hetzelfde aantal chromosomen als de oorspronkelijke somatische cel, en is cruciaal voor somatische groei en weefselonderhoud. Meiose, daarentegen, omvat twee opeenvolgende delingsrondes en produceert vier haploïde gameten met de helft van het chromosoomaantal, wat essentieel is voor seksuele voortplanting en genetische diversiteit.

Stoornissen in celverdeling kunnen leiden tot ziekten zoals kanker, waarbij ongereguleerde mitose resulteert in abnormale celgroei. Onderzoek naar de moleculaire mechanismen van celverdeling, waaronder rol van cycline-eiwitten, kinases en spindle-assemblage, blijft een belangrijk onderzoeksveld binnen de celbiologie en geneeskunde.