blootstellingsmedium

Blootstellingsmedium, in toxicologie en milieuwetenschappen, verwijst naar de medium of matrix waarin een organisme of systeem wordt blootgesteld aan een chemische, fysische of biologische agent. Het is het draagmiddel van de stof en bepaalt mede de dosis die het organisme bereikt. Het begrip beschrijft dus de externe omgeving waardoor blootstelling plaatsvindt.

In risicobeoordeling en studieontwerp is het blootstellingsmedium cruciaal omdat het de beschikbaarheid en opname van de stof beïnvloedt. Voorbeelden zijn water of sediment in ecotoxicologie, lucht of een gasmengsel bij inhalatierisico’s, en huid- of lichaamslagen bij dermale blootstelling. Ook voedsel of consumentengoederen kunnen als blootstellingsmedia dienen. De kenmerken van het medium, zoals pH, temperatuur, oplosbaarheid en organisch materiaal, bepalen de biologische beschikbaarheid en daarmee de uiteindelijke blootstelling.

De relatie tussen blootstellingsmedium en internal dose is belangrijk: het medium levert de stof aan het organisme en de opname en metabolisatie bepalen de interne dosis. Naarmate de stof minder beschikbaar is in het medium, kan de blootstelling dalen ondanks gelijke concentraties. Regulatoire richtlijnen specificeren vaak gehalten in het blootstellingsmedium (bijv. drinkwater, omgevingslucht) en de duur van blootstelling als onderdeel van de beoordeling van risico’s.

Samenvattend is het blootstellingsmedium de externe context waarin blootstelling aan een stof plaatsvindt en vormt het een sleutelvariabele in de interpretatie van blootstellingseffecten en risicobeoordelingen.