blaasvorming

Blaasvorming is het ontstaan van gasgevulde blaren of holten in een materiaal, meestal nabij een oppervlak of grensvlak. Het komt voor in coatings, films en laminaten en kan zowel tijdens productie als in service optreden. Blaren kunnen de esthetiek en de structurele integriteit aantasten en de barrière- of isolerende eigenschappen verminderen.

Oorzaken en mechanismen: Blaasvorming ontstaat wanneer gas of damp in het materiaal wordt gegenereerd of vast komt te zitten en vervolgens druk ophoopt. Oorzaken zijn onder meer uitgas van oplosmiddelen of water, chemische reacties die gas produceren (bijvoorbeeld hydrolyse), verdamping van solventen, of diffusie van waterstof of lucht naar defecten in metalen, polymeren of coatings. In metalen kan waterstofdiffusie leiden tot interne druk onder de hechtaanhechtingslaag, wat blaren veroorzaakt (hydrogen blistering). In polymeren of coatings kunnen interne spanningen, porositeit en verontreinigingen tot blaasvorming leiden.

Voorbeelden van toepassingsgebieden: in verf en coatings ontstaan blaren wanneer vocht of oplosmiddelen onder de laag komen; in kunststoffolies ontstaan blaren bij uitgas door vocht of bij snelle temperatuurstijging; in metalen oppervlakken kan waterstofblistering optreden tijdens galvanisatie, anodiseren of warmtebehandeling.

Gevolgen: visuele beschadiging, vermindering van hechting en barrière-eigenschappen, en soms delaminatie of scheurvorming. Het kan ook de mechanische prestaties van het materiaal beïnvloeden.

Detectie en preventie: inspectie door visuele evaluatie en microscopie; non-destructieve testen zoals röntgen of infraroodthermografie kunnen blaren onder een oppervlak opsporen. Preventie omvat degassing en juiste uitharding van materialen, controle van vocht en temperatuur, gebruik van barrièrelagen, verbeterde hechtingstechnieken en spanningsvrij ontwerp.