biodegradowalny

Biodegradowalny to przymiotnik opisujący materiały lub substancje, które pod wpływem mikroorganizmów – bakterii, grzybów i innych organizmów – mogą ulegać rozkładowi biologicznemu. Proces ten prowadzi do produktów ubocznych takich jak dwutlenek węgla, woda, biomasa i czasem metan, w zależności od warunków środowiskowych i rodzaju materiału.

Biodegradacja zachodzi w różnych środowiskach: w warunkach przemysłowego kompostowania, w glebie czy w środowisku wodnym. Różnią się one temperaturą, wilgotnością, obecnością tlenu oraz dostępnością mikroorganizmów. Nie wszystkie materiały biodegradowalne rozkładają się w podobnym tempie ani w tych samych warunkach; niektóre wymagają wysokich temperatur i długiego czasu kompostowania, inne mogą rozkładać się tylko w naturalnym środowisku, a jeszcze inne pozostawić fragmenty niecałkowicie rozłożone.

W Unii Europejskiej i w Stanach Zjednoczonych obowiązują normy i kryteria oceny biodegradowalności i kompostowalności. Przykładowo, standardy takie jak EN 13432 określają wymogi dla materiałów opakowaniowych przeznaczonych do kompostowania przemysłowego, podczas gdy amerykańskie normy ASTM D6400/D6868 także opisują biodegradowalność i kompostowalność w różnych warunkach. Istnieje także pojęcie „biodegradowalny w domu kompostowniku”, które odnosi się do materiałów zaprojektowanych do kompostowania w warunkach domowych, lecz nie wszystkie materiały takie spełniają.

Materiały biodegradowalne obejmują bioplastyki (np. PLA, PHA), polimery na bazie skrobi i celulozy, a także niektóre naturalne tworzywa. W praktyce ważne jest zrozumienie różnicy między biodegradowalnością a kompostowalnością: biodegradowalny materiał może ulegać rozkładowi, lecz nie zawsze w każdych warunkach i nie zawsze do bezpiecznych produktów końcowych. Dodatkowo, biodegradowalność nie musi oznaczać ograniczenia wpływu na środowisko – nieprawidłowe składowanie lub nieodpowiedni end-of-life mogą prowadzić do zanieczyszczeń lub mikroplastikowych pozostałości.