batchmatig

Batchmatig is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord en beschrijft een werkwijze waarbij goederen, taken of gegevens in vaste, afgebakende partijen worden verwerkt in plaats van continu of één voor één. Het begrip komt voor in productie, logistiek en informatie-technologie en verwijst naar het organiseren van werk in batches of lopende bandprocessen.

In de productie en logistiek betekent batchmatig produceren vaak dat producten in gespecificeerde hoeveelheden door verschillende bewerkingen gaan. Elke batch doorloopt een opeenvolging van processen, mogelijk met kwaliteitscontroles tussen stappen. Batchgewijs werken kan de kosten per eenheid verlagen door minder omstellingen en betere machinebezetting, maar leidt ook tot wachttijden en een grotere kans op verontreiniging of afwijkingen binnen een batch als er iets misgaat.

In IT en data processing verwijst batchmatig naar taken die worden uitgevoerd op groepen records in plaats van op individuele items. Voorbeelden zijn nachtelijke batchtaken, ETL-werkmachines, salarissenverwerking of eind- dag financiële afrekeningen. Batchverwerking biedt hoge uitvoer en voorspelbare planning, maar kan latenheid veroorzaken en minder direct zijn voor gebruikersdatacentra.

Andere contexten zijn onder meer drukwerk, waar werken in drukken wordt gegroepeerd in afdrukruns, en sectoren zoals bankwezen of nutsbedrijven, waar facturering en meetgegevens in batches worden verwerkt. Belangrijke overwegingen zijn batchgrootte, planning, buffering en foutafhandeling. Kleinere batches verminderen latency maar verhogen de setup-kosten; grotere batches verbeteren de doorvoersnelheid maar vergroten wachttijden en het risico op grootschalige herbewerkingen.

Een gerelateerd concept is real-time of streaming verwerking, waarbij gedata rechtstreeks en continu wordt verwerkt in plaats van in discrete batches.

---