Verkeerstoename

Verkeerstoename is de toename van de verkeersvraag en de verkeersvolumes in een transportnetwerk over een bepaalde periode. Het kan betrekking hebben op verschillende soorten verkeer, zoals auto’s, vracht, openbaar vervoer en fiets, afhankelijk van de context en de gebruikte meetindicatoren. In de praktijk gaat het vaak om stijgingen in aantallen voertuigen per dag of per jaar, uitgedrukt als ADT (average daily traffic) of AADT (annual average daily traffic), maar ook om toenemende gereden kilometers.

Oorzaken van verkeerstoename zijn onder meer demografische groei en urbanisatie, economische groei en toenemende mobiliteit, veranderingen in ruimtelijke planning en landgebruik, en verschuivingen in vervoersgedrag zoals meer autogebruik of digitalisering van winkelen en Werktijden. Technologische ontwikkelingen, zoals toegenomen logistieke activiteiten, e-commerce en ride-hailing, dragen eveneens bij aan hogere verkeersvolumes. Mis match tussen capaciteit en vraag, infrastructuurvertragingen en beperkte alternatieven kunnen de mate van toename versterken.

Metingen en indicators voor verkeerstoename omvatten onder meer tellingen van voertuigen op wegen, ADT/AADT, verkeerscongestie-indicatoren, reistijdverliezen en milieukosten zoals emissies en geluid. Data brengt men vaak samen uit wegentreinstrumenten, camera’s, sensoren en GPS-gegevens. In beleidsprocessen worden trends gebruikt om knelpunten te identificeren, toekomstige capaciteit te plannen en maatregelen te ontwerpen, variërend van infrastructuuruitbreidingen en bus- en tramverbeteringen tot vraagbeheersingsmaatregelen zoals parkeercaps en tolheffing.

Trends in verkeerstoename variëren per regio en periode: economische herstelsituaties kunnen volumes doen stijgen, terwijl gedragsevoluties zoals thuiswerken en modal shift naar fiets of openbaar vervoer de groei kunnen temperen. COVID-19 liet bijvoorbeeld duidelijke schommelingen zien in veel stedelijke netwerken.