Veiligheidsonderzoek

Veiligheidsonderzoek is een systematisch proces gericht op het identificeren, begrijpen en voorkómen van onveilige situaties, incidenten en ongevallen. Het wordt toegepast in diverse domeinen zoals arbeid, transport, infrastructuur, energie en consumentenproducten. Het doel is lessen te trekken die herhaling voorkomen en de algehele veiligheid verbeteren.

Het onderzoeksproces richtet zich op het achterhalen van feiten, oorzaken en betrokken factoren, zodat concrete maatregelen kunnen worden geadviseerd. De uitkomsten bestaan doorgaans uit aanbevelingen voor ontwerpwijzigingen, operationele procedures, training, beheer van veiligheidsrisico’s en soms regelgeving of normen. Veiligheidsonderzoeken dragen bij aan een lerende veiligheidscultuur en worden vaak openbaar gemaakt zodat betrokken partijen lessen kunnen trekken.

Methoden die vaak worden gebruikt, zijn onder meer feitenverzameling via interviews, inspecties en documenten; analysemethoden zoals oorzaak-gevolganalyse, fault tree analysis, failure mode and effects analysis (FMEA) en HAZOP; evenals statistische evaluaties en benchmarking. De aanpak is meestal onafhankelijk of onafhankelijk-gefundeerd, zodat de bevindingen als credible worden gezien.

Organisaties die veiligheidsonderzoeken uitvoeren, kunnen overheidsinstanties zijn, regeloverheids- of inspectieagentschappen, onderzoeksinstellingen of bedrijven zelf. In Nederland is de Onderzoeksraad Voor Veiligheid (OVV) een bekend voorbeeld van een onafhankelijke instelling die veiligheidsonderzoeken verricht naar holding van ongevallen en ernstige incidenten, vaak met publiek verslag en aanbevelingen.

Een veiligheidsonderzoek heeft doorgaans een directe impact op beleid, regelgeving, ontwerp en operationele praktijken, met als doel toekomstige incidenten te voorkomen.{"}