Spotmarkten

Spotmarkten, of spothandel, zijn markten waar goederen of financiële instrumenten tegen de huidige prijs, de spotprijs, worden verhandeld met onmiddellijke levering en betaling. Levering vindt doorgaans op korte termijn plaats, vaak binnen enkele werkdagen of zelfs dezelfde dag, in tegenstelling tot forwards of futures waarbij levering op een toekomstige datum plaatsvindt. Spothandel weerspiegelt de actuele vraag en aanbod en vormt zo de basis voor prijsontdekking.

Op spotmarkten worden verschillende vermogensklassen verhandeld, zoals grondstoffen (olie, goud, metalen, landbouwproducten), valutaparen op FX-spotmarkten en de contante markt voor effecten op beurzen of via elektronische platforms. In sommige markten vindt levering van de fysieke goederen plaats, in andere markten vindt cash settlement plaats bij afgifte van contant geld.

De handelswijze is meestal continu op gereguleerde beurzen of via OTC-platforms, waarbij de transactie prijs en leveringsvoorwaarden bepaalt. Spotprijzen worden bepaald door onmiddellijke vraag en aanbod en kunnen snel reageren op nieuws, voorraadniveaus en logistieke factoren. Spothandel dient ook als referentiepunt voor afgeleide producten zoals futures.

Spotmarkten kennen kenmerken zoals hoge liquiditeit in populaire pari of goederen, een korte tijdshorizon en minder contractuele complexiteit dan termijnmarkten, maar ze brengen leverings- en logistieke risico's met zich mee bij fysieke goederen. Voor financiële instrumenten kunnen clearing en reglementaire controles zorgen voor betaling en levering.

Beleidskaders en toezichthouders spelen een rol in zowel gereguleerde beurzen als OTC-spotmarkten. Voorbeelden van bekende spotmarkten zijn valutaspots in grote financiële centra en goud- en olie-spots, naast contant handelen in aandelen op beurzen.