Silanliganden

Silanliganden zijn liganden in de coördinatiechemie die via het siliciumatoom van een silaan- of silylgroep aan een metaalcentrum binden. Ze komen voor als neutrale liganden die twee elektronen aan het metaal doneren, maar kunnen ook in anionische vorm voorkomen, afhankelijk van substituenten en de oxidatietoestanden van het metaal. Door variatie in de substituenten op silicon (bijvoorbeeld verschillende R-groepen) kan zowel de sterkte van de σ-donatie als de sterische omgeving rondom het ligandum worden aangepast.

De bindingswijze van silanliganden is meestal monodentate via het Si-atoom, maar in sommige systemen kunnen ze bridgen of deel uitmaken van meerlagige ligandi-Structuren. Het elektronisch profiel van het siliconatoom maakt silanliganden doorgaans tot goede σ-donoren en relatief zwakkere π-acceptoren in vergelijking met koolstof- of fosfin-liganden, wat de elektronieke omgeving van het metaal kan beïnvloeden en met name relevant is voor stabilisatie van lage oxidatietoestanden en voor bepaalde katalytische routes.

Toepassingen en onderzoek: silanliganden komen voor in diverse overgangsmetalencomplexen (bijv. met Ni, Pd, Pt, Fe, Ru) en worden bestudeerd vanwege hun potentieel om de reactiviteit en selectiviteit van katalytische reacties te sturen. Ze worden gebruikt om de elektronentransfer en de sterische omgeving rond het metaal te beïnvloeden en zo de activiteit en stabiliteit van het complex te verbeteren, bijvoorbeeld in hydrosilylation, hydrogenering en polymerisatie-achtige processen.

Zie ook: silylen, silylliganden, hydrosilylation.