Scheepsbouwontwerp

Scheepsbouwontwerp is het multidisciplinaire vakgebied dat het ontwerp van schepen en andere vaartuigen bepaalt, met als doel veiligheid, betrouwbaarheid, efficiëntie en operationele prestaties gedurende de levensduur. Het omvat de rompvorm, de constructie en stijfheid van de structuur, de stabiliteit en ballast, de voortstuwing en aandrijving, de indeling van laadruimten en machinerooms, en de integratie van aan boord aanwezige systemen (elektrische, hydraulische, navigatie, communicatie en veiligheidsinstallaties). Het werk wordt uitgevoerd door scheepsontwerpers (naval architects) in samenwerking met werven, toeleveranciers en klassebureaus, onder toezicht van regelgeving en normen.

Belangrijke ontwerpgebieden zijn hydrodynamica en rompoptimalisatie, structurele analyse en scantling, gewicht- en evenwichtsberekeningen, brand- en veiligheidsconcepten, ballastbeheer en milieu-overwegingen, en onderhoudsvriendelijkheid. Moderne scheepsbouw maakt gebruik van computerondersteunde ontwerp- en analyse-methoden zoals CFD voor stroming rond de romp en FEA voor structurele sterkte. Modellering van productieprocessen en materiaaleigenschappen draagt bij aan robuuste constructies en realistische berekeningen.

Ontwerpproces: conceptueel ontwerp, preliminair ontwerp, definitief ontwerp en productie- en werktekeningen. Prototyping en modeltesten in laboratoria of testruimten komen vaak voor, gevolgd door zeeproeven. Ontwerpwerk vereist goedkeuring door klassebureaus en naleving van IMO-regelgeving en nationale normen (zoals SOLAS en MARPOL).

Ontwikkelingen: digitalisering, parametische modellering, digitale tweelingen, en integratie met productieplanning en duurzaamheid. Er is toenemende aandacht voor energie-efficiëntie, alternatieve brandstoffen en modulair ontwerp.