Regelaars

Een regelaar (meervoud: regelaars) is een apparaat of mechanisme dat de waarde van een fysieke grootheid regelt of stuurt door een besturingssignaal aan een proces aan te passen. Het doel is het bereiken en handhaven van een gewenste referentie, ook wel het inregelingspunt of setpoint genoemd. Regelaars komen voor in zowel mechanische, elektrische als elektronische systemen en kunnen in diverse industrieën worden toegepast.

Voorbeelden van regelaars zijn mechanische regelaars (drukregelaars, temperatuurregelaars zoals thermostaten), elektrische regelaars (spanningsregelaars, stroomregelaars) en elektronische regelaars (regelaar met feedback, zoals PID-regelaars). Moderne systemen combineren vaak meerdere principes en gebruiken actuators om het gewenste punt te bereiken.

Besturing kan open-loop of closed-loop zijn. Bij gesloten regelsystemen meet een sensor de feitelijke uitgang en vergelijkt deze met het gewenste punt; het verschil (de fout) bepaalt de aansturing van de actuator. Regelaars vertrouwen op eigenschappen als respons, stabiliteit en tijdsrespons om effectief te zijn. Voorbeelden van actuatoren zijn motoren, kleppen en verwarmings- of koel elementen.

Regelaars spelen een centrale rol in automatisering, van huishoudelijke apparaten tot industriële procesinstallaties. Toepassingen variëren van HVAC en energiebeheer tot auto-elektronica en voedingstekensystemen. De keuze van een regelaar hangt af van de gewenste nauwkeurigheid, snelheid, robuustheid en de aard van het proces.