Oogpositie

Oogpositie is de stand en oriëntatie van de ogen ten opzichte van elkaar en ten opzichte van het hoofd, en omvat zowel de richting van de blik als de houding van de ogen in rust en tijdens beweging. In de optometrie en ophthalmologie wordt onderscheid gemaakt tussen de primaire stand (kijkrichting recht vooruit) en andere standen waarin de ogen naar links, rechts, omhoog of omlaag gericht kunnen zijn. De oogpositie is essentieel voor een goede binoculare visie en dieptezicht.

Oogpositie wordt bepaald door de samenwerking van de oculaire spieren en hun zenuwstelsel. Een gebalanceerde oogpositie zorgt voor één enkel, helder beeld. Een afwijkende oogpositie kan leiden tot diplopie (dubbelzien), vermoeidheid, hoofdpijn en lees- of concentratieproblemen. Veelvoorkomende afwijkingen zijn strabismus (scheelzien), waaronder esotropie (naar binnen gericht), exotropie (naar buiten gericht), en verticale afwijkingen zoals hypertropie of hypotropie.

Beoordeling van oogpositie gebeurt onder andere met orthoptische onderzoeken, waarbij methoden zoals de cover test, wisselende cover test en de Hirschberg-test worden gebruikt om afwijkingen en de grootte van de misalignering te schatten. Ook observatie van oogbewegingen en blikrichting draagt bij aan de evaluatie. Behandeling is afhankelijk van de oorzaak en kan bestaan uit correctieve brillen, oogspierversterkende oefeningen (orthoptie), andere therapieën en, in sommige gevallen, chirurgische correctie of aanpassing van een oogprothese.

Oogpositie speelt ook een rol bij de diagnostiek en begeleiding van aandoeningen die de oogbewegingen beïnvloeden, zoals neurologische aandoeningen, en in hersteltrajecten na trauma of operatie.