Onderdelenlogistiek

Onderdelenlogistiek is een onderdeel van de logistiek dat zich richt op reserve- en vervangingsonderdelen die nodig zijn voor onderhoud, reparatie en operationeel functioneren van machines, installaties en voertuigen. Het omvat onderdelen voor zowel interne productie als after-sales service aan klanten.

Het doel is om de juiste onderdelen beschikbaar te hebben wanneer ze nodig zijn, tegen zo laag mogelijke kosten en met een hoge servicegraad. Daardoor wordt downtime beperkt, de klanttevredenheid vergroot en de total cost of ownership verlaagd. Een kenmerk is de lange tail van SKU’s met variabele vraag.

Belangrijke processen zijn vraagvoorspelling en demand planning; inkoop en leveranciersmanagement; voorraadbeheer en magazijnlogistiek; orderafhandeling en uitlevering aan monteurs of klanten; en retourlogistiek. Bij voorraadbeleid wordt vaak gekozen voor servicelevel-based stocking, ABC-classificatie en opties zoals vendor-managed inventory of consignatievoorraad. Veroudering en obsolescentebeheer van oudere onderdelen is ook van belang.

Informatiesystemen spelen een centrale rol, met ERP- en MRO-software, CMMS/EAM-systemen en nauwkeurige stuklijst- en parts data. KPI's zoals fill rate, levertijd, omzet- en voorraadrotatie, en voorraadkosten meten de prestaties. De belangrijkste rollen zijn onderdelenplanners, inkopers, magazijnmedewerkers en servicetechnici.

Uitdagingen zijn onder meer lange lead times, een brede tail van onderdelen, veroudering en verstoringen in de toeleveringsketen. Trends omvatten voorspellende analyse voor vraagplanning, IoT-gedreven monitoring, 3D-printen van reserveonderdelen op locatie en nearshoring. Zo’n aanpak verhoogt flexibiliteit en SLA-naleving.