Mobiliseerbare

Mobiliseerbare is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands dat aangeeft dat iets of iemand kan worden gemobiliseerd. De term wordt gebruikt om personen, middelen of organisaties te beschrijven die in een crisis binnen korte tijd in werking kunnen worden gesteld. In sommige gevallen kan mobiliseerbare ook als zelfstandig term voorkomen, bijvoorbeeld als aanduiding voor de groep of categorie die gemobiliseerd kan worden.

In militaire context verwijzen mobiliseerbare eenheden naar troepen en materieel die nog niet in actieve dienst zijn maar wel snel kunnen worden opgeroepen of ingezet. Dit omvat vaak reservisten, dienstplichtigen, territoriale formaties en beredeneerd inzetbaar materiaal. Mobilisatieplannen maken onderscheid tussen al actieve troepen en de mobiliseerbare componenten die de beschikbare kracht vergroten bij mobilisatie.

Daarnaast wordt de term ook in civiele en logistieke contexten toegepast. Zo kunnen voorraden, facilities, medische teams en andere hulpbronnen als mobiliseerbaar worden beschouwd als ze bij een ramp of grootschalige calamiteit geactiveerd kunnen worden. Ook in planning voor crisisbeheersing en rampenbestrijding speelt mobiliseerbare capaciteit een rol, omdat snelle beschikbaarheid van inzetbare middelen cruciaal kan zijn.

Etymologisch stamt mobiliseerbaar af van mobiliseren, met het achtervoegsel -baar dat 'gekend om te zijn voor' aangeeft; parallelsituaties bestaan in andere talen, zoals het Engelse mobilizable. Verwante termen zijn onder meer mobilisatie, reserve en conscriptie.