Misallocatie

Misallocatie verwijst naar een inefficiënte toewijzing van schaarse middelen—zoals kapitaal, arbeid en productiecapaciteit—over projecten, sectoren of geografische gebieden. In economische termen ontstaat misallocatie wanneer de marginale opbrengst van een input hoger is dan de marginale kosten bij sommige opties, terwijl andere opties juist efficiënter zouden zijn. Het gevolg is een lagere welvaart dan bij een optimale toewijzing.

Oorzaken zijn onder meer markt- en overheidsverstoringen: monopolies en informatieasymmetrie, fiscaal- en subsidybeleid dat bepaalde sectoren bevoordeelt, regelgeving die prijsmechanismen verstoort (bijv. prijsplafonds of -floors), kredietmarktdisfuncties en mogelijke politieke belangen die regulering beïnvloeden. Ook internationalisering kan misallocatie veroorzaken door valutaironevenwichten of handelsbelemmeringen.

Gevolgen zijn onder meer lagere productiviteit en groeivoet, en soms verhoogde ongelijkheid als distorties incumbents bevoordelen. Voorbeelden zijn goedkope kredietverlening die investeringen in minder productieve projecten aanmoedigt, subsidies die kapitaalkrachtige maar minder efficiënte technologieën stimuleren, of openbare aanbestedingen die politieke connecties bevoordelen boven daadwerkelijke efficiëntie.

Meting en beleid: misallocatie wordt vaak beoordeeld aan de hand van afwijkingen van potentiële output, deadweight loss en verschillen in productiviteitsniveaus tussen sectoren. Beleidsopties richten zich op het verminderen van distorties door meer concurrentie, minder prijsinterventies, gerichtere en efficiëntere subsidies, en hervormingen van financiële markten en regelgeving om krediet alloceren aan project met hogere waardeproductiviteit te bevorderen.