Kloonstempel

Kloonstempel, ook bekend als clone stamp, is een gereedschap in rasterbeeldbewerkingsprogramma's waarmee je pixels uit een brongebied naar een doellocatie kunt kopiëren. Het wordt veel gebruikt voor retoucheerwerk, het verwijderen van ongewenste objecten en het dupliceren van textuur of patronen.

Hoe het werkt: je kiest een bronpunt door een klik (vaak Alt-klik of Option-klik) en schildert vervolgens over het doelgebied. De tool kopieert de gekozen pixels mee terwijl je beweegt, zodat de tekstuur en kleurpatronen vloeiend aansluiten. Je kunt instellen of de bron meeverplaatst met de penseel (gealigneerd) of telkens opnieuw gekozen wordt (niet-gealigneerd). Daarnaast passen instellingen zoals penseelgrootte, hardheid, opacity en flow de dekking en randen aan. In veel programma’s kun je ook kiezen of je vanaf alle lagen samplet of alleen vanaf de actieve laag.

Toepassingen en tips: de kloonstempel is handig voor het verwijderen van vlekken, oneffenheden en storende elementen, evenals voor het dupliceren van delen van een afbeelding. Een uitdaging is het behouden van realistische belichting en textuur, vooral bij grote vlakken of complexe patronen. Voor niet-destructieve bewerkingen worden vaak aparte lagen gebruikt of worden de resultaten later bijgesneden of gemaskeerd.

Geschiedenis en varianten: het concept dateert uit de vroege dagen van rasterbewerkingsprogramma’s en werd populair gemaakt door gereedschappen zoals de clone stamp in Adobe Photoshop. Sindsdien is het beschikbaar in vrijwel alle beeldbewerkingspakketten, waaronder gratis alternatieven zoals GIMP en Krita, onder verschillende namen maar met vergelijkbare basisfunctionaliteit.