Kleurtoestand

Kleurtoestand is een term die in de kleurwetenschap en verwante vakgebieden wordt gebruikt om de waargenomen kleur van een oppervlak of materiaal aan te duiden onder een specifieke belichtings- en kijkomstandigheden. De kleurtoestand hangt af van de combinatie van de lichtbron (illuminant), de reflectie-eigenschappen van het oppervlak en de waarnemer, inclusief de kijkhoek en de geometrie van licht en observatie. In de praktijk kan dezelfde kleur onder verschillende belichtingen sterk variëren, een verschijnsel dat bekend staat als metamerie.

Metingen van kleurtoestand worden meestal uitgevoerd met een spectrofotometer of een colorimeter. De verkregen spectraaldata wordt omgezet naar industriestandaarden zoals de CIE 1931 XYZ-ruimte en verder naar perceptiegerichte ruimtes als Lab of Luv. Hiervoor kunnen ook standaardlichtbronnen (bijv. D65, A) en kleurruimtes met hun bijbehorende witpunten gebruikt worden. Kleurverschillen tussen toestanden worden vaak uitgedrukt als ΔE, een numerieke maat voor afwijking tussen kleurwaarden.

De notie van kleurtoestand is cruciaal in onder meer de kunststof-, verf-, papier- en textielindustrie, bij print- en beeldcommunicatie, en in museale conservering. Een betrouwbare bepaling en beheersing van kleurtoestand maken consistente reproductie en correcte perceptie mogelijk over verschillende materialen, producten en belichtingsomstandigheden.

Zie ook: kleurmeting, kleurbeheer, kleurtemperatuur, metamerie, kleurruimte.

---