Geluidsformaten

Geluidsformaten verwijzen naar de wijze waarop audio-gegevens worden opgeslagen en gecodeerd. Een formaat omvat meestal een codec en een container. Een codec bepaalt hoe audiogegevens worden gecomprimeerd of opgeslagen, en een container bewaart de bitstream en metadata zoals titel en artiest. Geluidsformaten kunnen verliesloos (lossless) of verlieslatend (lossy) zijn.

Veelgebruikte verliesloze formaten zijn WAV (PCM), AIFF en FLAC of ALAC (Apple Lossless). Verlieslatende formaten omvatten MP3, AAC, Ogg Vorbis en Opus. Een formaat kan een audio-codec combineren met een container, bijvoorbeeld M4A (AAC in een MP4- of M4A-container).

Technische parameters omvatten bitrate, samplefrequentie (bijv. 44,1 kHz of 48 kHz), bitdiepte (8, 16 of 24 bit) en het aantal kanalen (mono, stereo, surround). Bij verliesloze formaten is de data-integriteit behouden; de bitrate kan variëren (FLAC, ALAC). Bij verlieslatende formaten bepaalt de bitrate veelal de geluidskwaliteit en de bestandsgrootte.

In de praktijk kiezen gebruikers formaten afhankelijk van doel en context. Archivering en professionele bewerking neigen naar verliesloze formaten; consumentengebruik en streaming gebruiken vaak MP3, AAC of Opus. Compatibiliteit speelt een grotere rol: MP3 en AAC worden breed ondersteund door vrijwel elk apparaat; Opus en Vorbis winnen terrein in streaming en webtoepassingen.

Metadata en standaardisatie: bestanden bevatten tags zoals ID3 in MP3 of Vorbis-commentaar in OGG/FLAC, plus andere containergebonden metadata. Licenties en patenten rond sommige codecs blijven een overweging bij aanschaf en implementatie. De keuze voor een formaat hangt af van beschikbaarheid, licentievoorwaarden en toekomstige compatibiliteit.