Formaatstring

Formaatstring is een string die vaste tekst combineert met plaatsen waar waarden kunnen worden ingevoegd of uitgenomen. De placeholders, ook wel format-specifiers genoemd, geven aan welk type gegevens moeten worden toegepast, welke indeling gebruikt moet worden en soms hoe breed of uitgelijnd de uitvoer moet zijn. Formaatstrings worden gebruikt om op een consistente manier strings te genereren of om gestructureerde input te herkennen.

In veel programmeertalen komt een formaatstring als argument naar functies voor uitvoer of parsing. In C en C++ wordt vaak gebruikgemaakt van printf-achtige notaties met tekens zoals %d, %f en %s. In Python bestaan er oude printf-achtige formatering met % en de modernere str.format()-methode en f-strings, waarbij je placeholders zoals {} of {naam} ziet. Java biedt String.format of Formatter met vergelijkbare percent-formats. .NET gebruikt String.Format met placeholders als {0}, {naam}.

Toepassingen omvatten outsourcen van de opmaak voor logs, rapporten en gebruikersinterfaces, evenals het streng controleren van invoer bij parsing van gestructureerde data. Bij localization is locale-specifieke opmaak van getallen, datums en valuta vaak onderdeel van de formaatstring.

Beveiliging en betrouwbaarheid zijn belangrijke overwegingen. Onbetrouwbare of dynamische formaatstrings kunnen leiden tot format-string attacks of crashes in sommige talen. Best practices zijn onder meer het vermijden van onveilige, ongeteste formatstrings, het controleren van invoer en het gebruiken van taalafhankelijke veilige API's of expliciete parameterbinding. Formaatstrings verschillen per taal en kunnen locale- en integriteitsverschillen vertonen, maar blijven een fundamenteel hulpmiddel voor gecontroleerde tekstopmaak en parsing.