Filletvorming

Filletvorming is het proces waarbij een fillet wordt gecreëerd, een afgeronde overgang tussen twee oppervlakken of randen van een onderdeel. Een fillet wordt gekenmerkt door zijn radius (de afrondingsradius). Fillets kunnen intern of extern zijn: een interne fillet in een hoek van een onderdeel en een externe fillet aan de buitenkant. Filletvorming speelt een belangrijke rol in het ontwerp en de vervaardiging van veel machine- en constructieonderdelen.

Het belangrijkste doel van een fillet is het vermijden van scherpe randen. Ronde overgangen verminderen spanningsconcentraties, wat de sterkte en de duurzaamheid bij belastingen en trillingen ten goede komt. Ze vergemakkelijken ook fabricage en assemblage, verbeteren de stroming van vloeistoffen of gassen langs oppervlakken en dragen bij aan veiligheid door scherpe randen te vermijden. De gekozen radius beïnvloedt zowel de sterkte als de pasvorm van onderdelen; grotere radii verminderen spanningsconcentraties maar nemen meer ruimte in en kunnen de assemblageontwerpfouten vergroten, terwijl kleine radii wel kwetsbaar kunnen zijn voor scheurvorming.

Ontwerpkeuzes rondom filletvorming hangen af van geometry, belastingcase, materiaal en productietechnieken. Een radii-waarde wordt vaak geparametriseerd in relatie tot de dikte of grootte van de delen, en moet compatibel zijn met tolerances en afwerkingsniveaus. In CAD-programma’s wordt een fillet meestal direct toegepast via een fillet-functie, maar in productie kan de radii ontstaan door frezen, draaien, lassen (fillet-welds), gieten of smeden, afhankelijk van het proces.

Toepassingen komen veel voor in mechanische onderdelen, zoals brackets, vensterranden van gaten, buis- en pijpverbindingen, en motoronderdelen. Filletvorming is daarmee een fundamenteel ontwerp- en fabricageconcept dat bijdraagt aan sterkte, betrouwbaarheid en productieefficiëntie.