Excretie

Excretie is het proces waarbij levende wezens afvalstoffen en overtollige stoffen uit het lichaam verwijderen. Het is een onderdeel van de stofwisseling en draagt bij aan homeostase door de samenstelling van bloed en lichaamsvloeistoffen constant te houden.

Bij mensen spelen verschillende organen een rol in excretie. De nieren produceren urine door filtratie, reabsorptie en secretie, en verwijderen water, zouten en metabolische afvalstoffen zoals ureum en creatinine, terwijl ze tegelijk de zuurgraad en osmotische balans regelen. De lever zet sommige afvalstoffen om en scheidt ze in gal uit (bijvoorbeeld bilirubine). De longen verwijderen kooldioxide en waterdamp tijdens ademhaling. De huid voert transpiratie uit, waardoor water en zouten verloren gaan. Ook onverteerde resten verlaten het lichaam via de darmen als feces.

Voorbeelden van excretie-afvalstoffen zijn ureum, creatinine, urinezuur, bilirubine, water en elektrolyten. Het excretieproces wordt gereguleerd door hormonale en zenuwstelsel-signalen en werkt samen met andere systemen die betrokken zijn bij onder meer de vocht- en zuurtebalans.

Verschil met secretie: excretie verwijst naar het verwijderen van afvalstoffen uit het lichaam, terwijl secretie het productie- en uitscheiden van biologisch actieve stoffen in lumen of bloedbaan betreft. Excretie is dus gericht op afvalverwijdering, secretie op het leveren van stoffen die een functie hebben binnen het organisme.