Doelgetal

Doelgetal is een term uit het Nederlands die verwijst naar een concreet numeriek doel dat in planning, monitoring en evaluatie wordt gehanteerd. Het vertegenwoordigt een streefwaarde die in een vast tijdsbestek bereikt moet worden, bijvoorbeeld een verkoopdoel van een bepaald bedrag per kwartaal of een beoogd deelnemersaantal. Doelgetallen worden veel gebruikt in organisaties, overheden en onderzoeksprojecten als onderdeel van prestatiebeoordeling en besluitvorming.

Een doelgetal bestaat meestal uit een getal, een tijdsperiode en vaak een referentiewaarde. Het kan absoluut zijn (bijv. omzet van 5 miljoen euro) of relatief (bijv. een groei van 8%). Doelgetallen worden vastgesteld op basis van historische data, beleids- of strategische doelstellingen, marktanalyse of begrotingskaders en dienen als richtsnoer voor handelen en prioriteiten. In rapportages wordt regelmatig het verschil tussen het doelgetal en de gerealiseerde cijfers gepresenteerd, zodat afwijkingen kunnen worden geanalyseerd en bijgestuurd.

Het gebruik van doelgetallen is nauw verbonden met termen als KPI (key performance indicator) en OKR (objectives and key results). Doelgetallen vormen de numerieke component van deze systemen en helpen bij het volgen van voortgang, het toewijzen van verantwoordelijkheden en het evalueren van succes. Ze moeten vaak SMART worden geformuleerd: specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdgebonden, en periodiek worden herzien om relevant te blijven.

In de praktijk dienen doelgetallen als leidraad voor besluitvorming en verantwoording. Ze hangen samen met verwachtingen, middelen en risico’s en moeten in balans zijn met kwalitatieve factoren en haalbaarheid.