Cardiotocografie

Cardiotocografie, vaak afgekort CTG, is een medisch hulpmiddel voor het registreren van de foetale hartslag en de baarmoederlijke contractiliteit om de toestand van de foetus tijdens de zwangerschap en bij arbeid te beoordelen. Het doel is vroegtijdige signalering van mogelijk foetale hypoxie of uitputting en ondersteuning bij besluitvorming over de verdere bevalling.

Bij externe CTG worden op de buik van de moeder twee sensoren geplaatst: een ultrasone transducer die de basale foetale hartslag en de variabiliteit registreert, en een tocodynamometer die de contracties meet. Bij interne CTG kunnen, indien nodig, een foetale scalpoelektrode en een intra-uteriene drukkatheter (IUPC) worden geplaatst voor directere meting van hartslag en contractiele activiteit.

Tijdens CTG-monitoring wordt gekeken naar de basale hartslag, de variabiliteit, acceleraties en deceleraties, en naar de aanwezigheid en intensiteit van weeënactiviteit. Acceleraties duiden op goede zuurstofvoorziening; deceleraties worden onderverdeeld in vroeg (in lijn met de contractie, vaak onschadelijk), laat (na de piek, mogelijk indicatie van uteroplacentale insufficiëntie) en variabele deceleraties (plotselinge dalingen, vaak door navelstrengcompressie).

Indicaties voor CTG zijn onder meer arbeidsgestuurde monitoring bij hoog-risicogezinnen, verdenking op foetale distress, vroegtijdige bevalling of onduidelijke bewegingen. CTG wordt meestal continu toegepast tijdens de arbeid en kan worden aangevuld met aanvullende onderzoeken of, indien nodig, intern toezicht.

Interpretatie van CTG is complex en kent inter- en intra-observer variabiliteit. Het levert informatie over de toestand van de foetus, maar moet worden gelezen in combinatie met klinische bevindingen en overige testen. Richtlijnen benadrukken dat CTG-gegevens altijd in context dienen te worden geïnterpreteerd en niet uitsluitend beslissend zijn.