Capaciteitsaanpassingen

Capaciteitsaanpassingen is het geheel aan maatregelen waarmee de capaciteit van een organisatie om producten te vervaardigen of diensten te leveren wordt afgestemd op de verwachte vraag en de bedrijfsdoelstellingen. De aanpassingen kunnen zowel verhoging als verlaging van capaciteit omvatten en kunnen permanent of tijdelijk zijn, strategisch op lange termijn of tactisch op korte termijn.

Veelvoorkomende vormen van capaciteitsaanpassingen zijn onder meer uitbreiding van capaciteit door investeringen in machines, gebouwen of automatisering; het verhogen van de arbeidscapaciteit door extra personeel of langere werkkrachten; en het vergroten van flexibiliteit door roosters aan te passen of tijdelijke krachten in te zetten. Aan de andere kant horen ook maatregelen voor capaciteitsreductie bij, zoals afstoten van capaciteit, sluitingen, outsourcing of het verminderen van productie- of serviceniveaus. Flexibilisering speelt een belangrijke rol bij piekperioden en neergaande vraag, bijvoorbeeld via deeltijdwerk, contractwerk of korte payroll-afspraken.

De besluitvorming rond capaciteitsaanpassingen hangt af van vraagprognoses, doorlooptijden, kosten en baten, investerings- versus operationele kosten, en beschikbaarheid van middelen. Externe factoren zoals supply chain-risico’s, regelgeving en milieu-impact wegen mee. Een tijdige en passende capaciteitsaanpassing kan leiden tot betere servicelevels, efficiëntere productie en kostenbeheersing, maar verkeerd ingrijpen kan leiden tot over- of ondercapaciteit, hoge vaste lasten en verminderde flexibiliteit. Capaciteitsaanpassingen vereist zorgvuldige afstemming tussen vraag, aanbod en financiële haalbaarheid.