Attitudinaalset

Attitudinaalset is een term uit de cognitieve psychologie die verwijst naar de predispositie van een persoon om nieuwe informatie, stimuli of situaties te interpreteren op een manier die consistent is met bestaande attitudes of verwachtingen. Deze predispositie kan waarneming, interpretatie en herinnering beïnvloeden, zodat ambigu materiaal eerder op een richting wordt geprogrammeerd die overeenkomt met iemands houdingen en overtuigingen.

Mensen met een sterke attitudinale set zullen bij onduidelijke of ambigu interpretaties eerder keuzes maken die stroken met hun bestaande opvattingen. Dit kan leiden tot waarnemingsbias en kan de objectieve verwerking van informatie belemmeren, vooral wanneer snelheid of beperkte informatie mogelijk is.

Het concept is verwant aan perceptuele set en expectancy bias. Het benadrukt hoe attitude en motivatie de verwerking van informatie sturen en hoe verwachtingen de interpretatie van stimuli kunnen sturen.

Toepassingen van het idee komen voor in verschillende velden, zoals marketing en communicatie (afstemmen van boodschappen op de doelgroep), politiek (invloed op interpretaties van berichten) en academisch onderzoek naar selectieve waarneming en geheugen.

Opmerkingen: de term komt vooral voor in Nederlandse vakliteratuur. In het Engels wordt soms gesproken van attitudinal set of attitude-set, en het kan variëren met verwante termen zoals perceptual set of expectancy effect.

Zie ook: perceptuele set, verwachtingsbias, cognitieve bias, attitude.