Éénwoord

Éénwoord is een term uit het Nederlands die letterlijk 'one word' betekent en wordt gebruikt om een woord of lexem aan te duiden dat als een enkele orthografische eenheid geschreven wordt. In taalwetenschap en spelling verwijst het naar een woord dat niet uit meerdere losse woorden bestaat, in tegenstelling tot uitdrukkingen die bestaan uit meerdere woorden.

In het dagelijks Nederlands ontstaan veel éénwoorden door samenstelling of vaste schrijfwijzen. Voorbeelden die als één woord worden geschreven zijn onder meer zandkasteel, sneeuwman, tafeltennis, wereldkampioen en arbeidsvoorwaarde. Deze woorden illustreren hoe een concept tot een enkele grafische eenheid kan samenhangen. Er zijn ook samenstellingen die volgens regels en gebruik bepalen of ze als één woord, met koppelteken of als twee woorden geschreven worden. Frequentie, vastheid van betekenis en morphologische status spelen daarbij een rol.

De status van een éénwoord is deels normatief en deels dynamisch. De Nederlandse Taalunie en spellingsregels geven richtlijnen over wanneer een samenstelling als één woord wordt beschouwd of juist als twee woorden of met koppelteken geschreven. Veranderingen in spelling komen soms voort uit ontwikkelingen in taalgebruik en technologie, en uit veranderende opvattingen over leesbaarheid en consistentie in tekst.

Zie ook: samenstelling, koppelteken, Nederlandse spelling.