zawiesina

Zawiesina to rodzaj mieszaniny niejednorodnej, w której cząstki stałe rozproszone są w cieczy. Cząstki nie rozpuszczają się chemicznie i mogą być widoczne gołym okiem lub pod mikroskopem. W zawiesinach cząstki zwykle mają rozmiary większe niż około 1 μm i z czasem opadają pod wpływem grawitacji, co prowadzi do sedymentacji; praktycznie jednak termin obejmuje także zawiesiny koloidalne, które mogą utrzymywać się w stanie rozproszonym dzięki ruchom Browna.

Stabilność zawiesin zależy od rozmiaru cząstek, różnicy gęstości między fazami oraz właściwości cieczy. Cząstki mogą ulegać zlepianiu (agregacji) lub tworzeniu floków, co przyspiesza sedymentację. Zawiesiny można stabilizować poprzez mieszanie, zastosowanie środków dyspersyjnych, odpowiedni dobór pH i ładunku elektrostatycznego cząstek, a także stosowanie środków stabilizujących o charakterze elektrostatycznym lub sterycznym. W praktyce używa się także dodatków, które hamują koagulację lub flokulację zgodnie z potrzebą.

Przykłady zawiesin obejmują glinę w wodzie, piasek w wodzie oraz pigmenty w farbach i lepikach. W farmacji zawiesiny wykorzystywane są jako forma podawania substancji czynnych, a w przemyśle spożywczym i kosmetycznym znajdują zastosowanie jako preparaty zawiesinowe i produkty homogenizowane.

Pomiar i ocena zawiesin obejmuje analizę przejrzystości, tempo sedymentacji oraz rozkład wielkości cząstek. W opisie ruchu cząsteczek stosuje się między innymi Prawo Stokesa, które v = (2/9) r^2 g Δρ / η opisuje prędkość opadania dla małych prędkości przepływu. Zawiesiny są istotne w chemii, inżynierii i naukach środowiskowych.