waarschuwend

Waarschuwend is een bijvoeglijk naamwoord en een participium van het werkwoord waarschuwen. Het betekent zedig of daadkrachtig gericht op waarschuwen; het kan ook als bijwoord fungeren. Het duidt aan dat iets een waarschuwing oproept of eerder bedoeld is om te waarschuwen en te behoeden voor risico’s.

In gebruik describeert waarschuwend vaak toon, taal of boodschap die waarschuwt of waarneming van mogelijk gevaar benadrukt. Voorbeelden zijn onder meer een waarschuwende toon, een waarschuwend geluid of waarschuwende taal. Het kan zelfstandig staan of voorkomen in combinatie met een zelfstandig naamwoord, bijvoorbeeld een waarschuwende boodschap, een waarschuwende uitleg of een waarschuwend advies. In zinnen wordt vaak gezegd: De spreker sprak waarschuwend; de instructies klinken waarschuwend.

Wat betreft stijl en register past waarschuwend vooral in informatieve, veiligheids- of adviserende contexten. Het woord benadrukt dat er een risico is en dat de luisteraar of lezer behoedzaam moet handelen. Typische tegenhangers zijn positief ingelige termen zoals geruststellend of informatief, die een andere communicatiedoelstelling aangeven. Een korte notitie in rapporten of handleidingen kan bijvoorbeeld luiden: “De oplossing wordt aanbevolen, maar er is waarschuwend op gewezen op mogelijke nadelen.” Waarschuwend is daarmee een nuttig instrument om prudentie en voorzichtigheid uit te drukken in schriftelijke en gesproken communicatie.