vuistregel

Een vuistregel is een eenvoudige, ruwe richtlijn die wordt gebruikt om snel een inschatting of besluit te nemen zonder gedetailleerde berekeningen of formele analyse. Ze is gebaseerd op ervaring, praktische heuristiek en algemene aannames, en levert meestal een redelijke orde van grootte op in plaats van een precies getal.

De term verwijst figuurlijk naar het gebruik van de vuist als een onvolledig maar snelle maatstaf. Vuistregels zijn contextafhankelijk en cultureel bepaald; er bestaan geen universele, wetenschappelijke standaard achter een vuistregel. Ze komen voor in veel vakgebieden en in het dagelijks leven.

Kenmerken van vuistregels zijn snelheid, besparing van bronnen en toepasbaarheid bij onzekere informatie. Ze zijn echter gevoelig voor afwijkingen, vertekeningen en uitzonderingen. Omdat ze geen garantie geven, moeten vuistregels met voorzichtigheid worden toegepast en bij kritische beslissingen worden ondersteund door data en formelere methoden.

Toepassingsgebieden omvatten dagelijks leven, onderwijs, bedrijfsplanning, engineering en ontwerp. Ze helpen bij snelle ramingen van tijd, kosten en omvang, en dienen als eerste oriëntatie bij besluitvorming. Een belangrijk aandachtspunt is dat vuistregels niet bedoeld zijn als vervanging voor nauwkeurige berekeningen en statistische analyse.