virtualiseren

Virtualiseren is het proces waarbij fysieke bronnen zoals servers, opslag en netwerken worden gepresenteerd als meerdere, geïsoleerde virtuele resources. Hierdoor kunnen meerdere besturingssystemen en applicaties gelijktijdig en onafhankelijk van elkaar op dezelfde hardware draaien, wat de efficiëntie van datacenters vergroot en snellere provisioning mogelijk maakt. De belangrijkste componenten zijn de hypervisor, virtuele machines en virtuele hardware. Een hypervisor beheert en verdeelt de hardware resources; er bestaan Type 1 (bare-metal) en Type 2 (gehost op een bestaand OS).

Er bestaan verschillende vormen van virtualisatie. Volledige virtualisatie simuleert volledige hardware, zodat ongeaarde guest OS'en zonder aanpassingen kunnen draaien. Para-virtualisatie vereist aanpassingen in de guest OS voor betere prestaties. OS-niveau virtualisatie (containers) draait meerdere isolatie-omgevingen binnen één kernel. Hypervisors kunnen live migreren van VM tussen hosts en bieden isolatie, beveiliging en resource-controls.

Voordelen zijn onder meer een betere benutting van hardware, consolidatie van workload, isolatie tussen verschillende taken, eenvoudige back-up en migratie, en snellere provisioning. Het maakt cloud- en desktop-virtualisatie mogelijk en vergemakkelijkt disaster recovery.

Nadelen zijn onder meer overhead, beheercomplexiteit en licenties, en beveiligingsuitdagingen door kwetsbaarheden in de virtualization-stack.

Toepassingen zijn onder meer datacenters en private/public clouds, desktop-virtualisatie (VDI), ontwikkel- en testomgevingen, disaster recovery en edge computing.

Historisch gezien ontstond virtualisatie in de mainframewereld; moderne x86-virtualisatie werd begin jaren 2000 populair met producten als VMware ESX/ESXi, Xen en KVM, en Microsoft Hyper-V.