ukrwienia

Ukrwienie to proces doprowadzania krwi do tkanek poprzez sieć naczyń krwionośnych. Dzięki ukrwieniu tkanki otrzymują tlen i składniki odżywcze, a także usuwają produkty przemiany materii. W języku medycznym często rozróżnia się ukrwienie perfuzyjne, czyli przepływ krwi przez naczynia, od ukrwienia naczyniowego, związanego z tworzeniem i przebudową naczyń.

Ukrwienie tkanek powstaje w wyniku procesów angiogenezy i przebudowy sieci naczyń; w rozwoju embrionalnym rozwijające się naczynia tworzą krążenie, a w dorosłym organizmie dominuje rozszerzenie perfuzji w istniejących naczyniach. Regulują je liczne czynniki i sygnały, wśród których kluczową rolę odgrywają VEGF (czynnik wzrostu śródbłonka), angiopoetyny i tlenek azotu. Równocześnie czynniki zapalne, bodźce mechaniczne i gospodarka metaboliczna modulują tempo i charakter ukrwienia.

Znaczenie ukrwienia jest kluczowe w fizjologii i patologiach. Dobre ukrwienie wspiera rozwój tkanek i regenerację, natomiast zaburzenia ukrwienia prowadzą do niedokrwienia i martwicy. W udarze mózgu, zawałach serca, przewlekłej chorobie niedokrwiennej i cukrzycy obserwuje się zaburzenia perfuzji. W gojeniu ran ukrwienie wspomaga procesy naprawcze; w patologiach nowotworowych procesy angiogenezy pozwalają na wzrost guza.

Pomiar ukrwienia stosuje się w diagnostyce klinicznej i badaniach naukowych. Techniki obrazowe, takie jak Dopplerowska ultrasonografia, perfuzja MRI i perfuzja CT, służą do oceniania przepływu krwi, objętości krwi w tkance i czasu tranzytu. Znajomość ukrwienia pomaga ocenić stopień niewydolności naczyniowej, skuteczność leczenia oraz rokowanie w wielu chorobach.