cukrzycy

Cukrzyca to przewlekłe zaburzenie metabolizmu charakteryzujące się utrzymującą się hiperglikemią, wynikającą z zaburzeń wydzielania insuliny, działania insuliny lub obu tych procesów. Długotrwała wysoka glukoza we krwi zwiększa ryzyko uszkodzeń naczyń krwionośnych i narządów.

Najważniejsze postacie to cukrzyca typu 1, autoimmunologiczne zniszczenie komórek beta trzustki prowadzące do całkowitego niedoboru insuliny; cukrzyca typu 2, insulinooporność połączona z niedoborem względnym insuliny; cukrzyca ciążowa, rozwijająca się w czasie ciąży wskutek wzmożonej oporności na insulinę; rzadziej MODY oraz cukrzyca wtórna wynikająca z innych chorób lub leczenia.

Objawy obejmują nadmierne pragnienie, częste oddawanie moczu, nagłe utraty masy ciała mimo dobrego apetytu, zmęczenie i zaburzenia widzenia. Diagnoza opiera się na pomiarze glikemii na czczo, wartości HbA1c oraz testach obciążenia glukozą (OGTT). Kryteria diagnostyczne obejmują przewlekłą hiperglikemię powyżej określonych progów.

Leczenie zależy od typu cukrzycy. Cukrzyca typu 1 wymaga stałej terapii insuliną. Cukrzyca typu 2 rozpoczyna się często od modyfikacji stylu życia i metforminy; w wielu przypadkach dodaje się inne leki lub insulinę. Cukrzyca ciążowa także wymaga precyzyjnego monitorowania glikemii, czasem leczenia insuliną.

Powikłania mogą mieć charakter ostry (ketoacidoza, hipoglikemia) i przewlekły (retinopatia, nefropatia, neuropatia, choroby sercowo-naczyniowe). Zapobieganie i ograniczanie ryzyka opiera się na utrzymaniu właściwej glikemii, kontroli ciśnienia i lipidów, regularnych badaniach oczu, nerek oraz opiece nad stopami, a także szczepieniach.