tangentiële

Tangentiële is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord dat betrekking heeft op een raaklijn of raakvlak, of op iets dat langs een raaklijn ligt. In de wiskunde verwijst het vaak naar de richting of component langs de raaklijn aan een kromme of traject. Bij een oppervlak betekent dit dat men zich bezighoudt met de raaklijnbereiken en de richting die op dat punt mogelijk is.

In de meetkunde wordt gesproken van tangentiële dingen zoals de tangentele richting of tangentiële vector, die langs de raaklijn aan de kromme of het pad liggen. Bij oppervlakken is er de raakvlak- en tangentiële structuur: de tangentiële ruimte (tangent space) aan een punt op een variëteit, die alle mogelijke richtingen in het punt beschrijft. In bewegingskunde en natuurkunde spreekt men vaak van de tangentiële component van een vector, bijvoorbeeld de tangentiële snelheid die de beweging langs het traject beschrijft in tegenstelling tot de normaalcomponent loodrecht op het traject.

Etymologisch is tangentiële afgeleid van tangent/tangens, met wortels in het Latijnse tangens en het Franse tangente, via het Nederlandse woord tangent. De term wordt in diverse vakgebieden gebruikt, vooral in wiskunde en fysica, waar het onderscheid tussen tangentiële en normale componenten van groot belang is.

Zie ook: raaklijn, raakvlak, tangent space, tangentiële component, differentiatie.