stofvertragingen

Stofvertragingen verwijzen naar vertragingen in operationele processen die veroorzaakt worden door stof- of poederdeeltjes die aanwezig zijn in systemen of tijdens werking vrijkomen. Het begrip wordt vooral gebruikt in productieomgevingen met fijne deeltjes of stofgevoelige apparatuur, zoals cleanrooms, halfgeleiderfabrieken, geneesmiddelproductie, poedertoepassingen en systemen voor doseer- en transport van poeders.

Oorzaken van stofvertragingen zijn onder meer stofophoping in leidingen en kamers, verstopping of slijtage van transport- en doseersystemen, en contaminatie of vervuiling van sensoren, lensoppervlakken en componenten. Stof kan de stroming belemmeren, de efficiëntie van filters verminderen, storingen bij kalibraties veroorzaken en de betrouwbaarheid van meetgegevens ondermijnen. In optische en fotonica-toepassingen kan stof op lenzen de signaalkwaliteit verminderen en daardoor productie- of inspectierondes vertragen. Ook in logistieke ketens kan stofvertraging opleveren door vertraagde dosering of geblokkeerde verpakkingslijnen.

Gevolgen van stofvertragingen variëren van verhoogde uitvaltijd en hogere onderhoudskosten tot kwaliteitsrisico’s en productieverlies. In streng gecontroleerde omgevingen kunnen zelfs kleine deeltjes leiden tot afkeur van partijen of extra inspecties.

Beheersing en mitigatie richten zich op contaminatiecontrole en betrouwbare meting. Belangrijke maatregelen omvatten toelatingsbeperkingen en properheidsprogramma’s in cleanrooms, hoge-efficiënte filtratie en ventilatie, gesloten en geventileerde poederopslagen, regelmatige reiniging, en kalibratie van sensoren. Het meten van deeltjesconcentraties met partikelmetingen en naleving van normen zoals ISO 14644 ondersteunt het verminderen van stofvertragingen en het verbeteren van procesbetrouwbaarheid.