stemveiligheid

Stemveiligheid is het geheel van maatregelen en processen die erop gericht zijn de veiligheid, integriteit en geloofwaardigheid van het stemproces te waarborgen. Het omvat de bescherming van kiezers tegen intimidatie en druk, de beveiliging van stemmachines en stemgegevens, en de waarborging van stemgeheim en een betrouwbare verwerking van stemmen.

Het toepassingsgebied omvat zowel nationale en lokale verkiezingen als referenda en andere vormen van stemmingsactiviteiten. Belangrijke elementen zijn fysieke beveiliging van stemlokalen, vertrouwelijkheid van de stem, betrouwbaarheid van de stemopname en de mogelijkheid om stemmen te verifiëren en te tellen. Ook governance en toezicht spelen een cruciale rol, net als de betrouwbaarheid van informatiesystemen die rondom het stemproces worden toegepast.

Kernprincipes zijn het stemgeheim, privacy van kiezers, verifieerbaarheid van uitslagen, integriteit van de stemprocessen en transparante controles. Technische systemen moeten bestand zijn tegen manipulatie, storingen en fraude, en menselijke fouten moeten worden gemitigeerd door duidelijke procedures en toezicht.

Veelvoorkomende maatregelen omvatten toezicht op stemlokalen en personeel, identificatie en verificatie van stemgerechtigden, controle van stembiljetten en tussentijdse tellingen, beveiligde opslag en transport van stemstukken, en beveiligingsmaatregelen bij digitalisering zoals encryptie, beveiligde dataopslag en onafhankelijke audits.

Uitdagingen in stemveiligheid bestaan uit cyberdreigingen, desinformatie, logistieke verstoringen en belangenconflicten. De toenemende digitalisering van stemsystemen vergroot de behoefte aan robuuste beveiligingsnormen en onafhankelijke evaluatie.

Best practices komen voort uit nationale wetgeving in combinatie met toezicht door onafhankelijke organen en internationale richtlijnen van organisaties zoals OSCE/ODIHR en IDEA, die transparantie, verifieerbaarheid en verantwoording bij het stemproces stimuleren.