standaardreductant

Een standaardreductant is een stof die onder standaardomstandigheden elektronen kan doneren aan een andere stof, waardoor die stof gereduceerd wordt. In een redoxreactie levert de reductant elektronen en wordt zelf geoxideerd; de partner die gereduceerd wordt, heet de oxidator.

De mate waarin een stof als reductant optreedt, wordt vaak uitgedrukt in de standaardreductiepotentiaal E°red van de bijbehorende halfreactie. Over het algemeen geldt: hoe lager (meer negatief) de waarde van E°red, hoe sterker de reductant. Een stof met een hoge positieve E°red heeft weinig neiging om te oxideren en fungeert dus als een zwakkere reductant. Het tegenovergestelde beeld geldt als men naar de standaardoxydatiepotentiaal kijkt: E°ox = -E°red.

Veel voorkomende standaardreductanten zijn metalen zoals zink (Zn) met een E°red van circa -0,76 V (Zn2+/Zn) en ijzer (Fe) met E°red circa -0,44 V (Fe2+/Fe). Waterstof (H2/H+) heeft E°red = 0,00 V. In zure oplossingen zal bijvoorbeeld Zn elektronen aan H+ doneren, waardoor H2 ontstaat; dit maakt Zn een relatief sterke reductant onder die omstandigheden. De exacte reactiviteit hangt echter af van het medium, pH, complexvorming en kinetiek; in andere fasen of solventen kunnen reductoren met andere reductiepotentialen dominant zijn. Daarnaast bestaan specifieke reductoren in organische synthese, zoals hydridebronnen (bijv. NaBH4, LiAlH4), die in verschillende omstandigheden hun eigen reductieve sterkte hebben.