responsabilisering
Responsabilisering, ook wel responsabilisation genoemd, is een beleidsbegrip dat verwijst naar het proces waarbij individuen, huishoudens of organisaties meer verantwoordelijkheid krijgen voor hun eigen welzijn, risico’s en resultaten. In de sociologie en governance wordt het vaak gezien als een verschuiving van staatsgarantie naar zelfredzaamheid en actieve participatie, mogelijk gemaakt door maatregelen zoals activering, voorwaardelijke bijstand en maatwerkondersteuning. Theoretisch koppelt men responsabilisering aan neoliberale rationaliteiten en aan het werk van denkers als Michel Foucault en Nikolas Rose, die wijzen op een beweging van externe sturing naar vormen van zelfregulering en voortdurende waakzaamheid.
In de praktijk uit zich responsabilisering onder meer in arbeidsmarktbeleid en sociale zekerheid: werkgerichte trajecten, digitale
Kritiek richt zich op de risico’s van stigmatisering en blame-the-victim, ongelijke toegang tot middelen en de
Zie ook: neoliberalisme, activeringsbeleid, governance, sociale zekerheid, empowerment.