reguleerbaar

Reguleerbaar is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands dat aangeeft dat iets gereguleerd of gecontroleerd kan worden door een regelaar of door een regelkring. Het woord komt vooral voor in technische en wetenschappelijke contexten, zoals automatisering, mechanica en de analyse van dynamische systemen.

In het dagelijks taalgebruik wordt vaak het verwante begrip regelbaar gebruikt om aan te geven dat iets instelbaar is, bijvoorbeeld een regelbare temperatuur of een regelbare klep. Reguleerbaar legt meer nadruk op regulering door een systeem van regels en is gebruikelijk in technische literatuur en controlekunde.

In de controleleer (regeltechniek) verwijst reguleerbaarheid naar de eigenschap van een dynamisch systeem dat de toestand kan worden gestuurd naar een gewenste toestand via de beschikbare invoer. Of een systeem reguleerbaar is, hangt af van de wiskundige eigenschappen van het model en van de aard en het bereik van de invoer.

Voorbeelden van reguleerbare systemen zijn elektronische spanningsbronnen met instelbare output, automatische temperatuurregelingssystemen en procesinstallaties waarin de uitgang actief wordt bijgestuurd op basis van meetresultaten. De term benadrukt daarmee de mogelijkheid tot regulering door een regulator of regelkring, in tegenstelling tot louter passieve of onbeheerde systemen. Daarnaast wordt in de theoretische context gesproken over reguleerbaarheid als onderdeel van de studie naar controle en stuurbaarheid van systemen.