patiëntwaarde

Patiëntwaarde is een concept binnen value-based healthcare (VBHC) dat zich richt op de waarde van zorg voor de patiënt. Het definieert waarde als de gezondheidsuitkomsten die voor de patiënt relevant zijn, gedeeld door de kosten die nodig zijn om die uitkomsten te bereiken. In de Nederlandse gezondheidszorg wordt gestreefd naar zorg waarin betekenisvolle resultaten voor de patiënt centraal staan en waarin kosten verantwoord en transparant worden verantwoord.

De kern van patiëntwaarde bestaat uit twee onderdelen: de uitkomsten en de kosten. Uitkomsten die voor patiënten van belang zijn, omvatten niet alleen overleving, maar ook functioneren, symptoomklachten, kwaliteit van leven, veiligheid en patiënttevredenheid. Kosten omvatten zowel de financiële lasten voor de patiënt als de bredere zorgkosten en de tijd en moeite die patiënten moeten investeren in behandeling en herstel. Het perspectief van de patiënt staat centraal, maar in de praktijk worden ook system- en maatschappelijke kosten meegewogen.

Metingen van patiëntwaarde maken gebruik van patiëntgerapporteerde uitkomsten (PROMs) en patiëntgerapporteerde ervaringsmetingen (PREMs). In economische evaluaties worden vaak termen zoals quality-adjusted life years (QALYs) toegepast, vaak berekend met instrumenten als de EQ-5D. Shared decision making en patiëntrelevante uitkomsten vormen hiermee het beoordelingskader voor keuzes in behandeling en in beleids- en betalingsbeslissingen.

Uitdagingen omvatten variatie in wat patiënten als waardevol beschouwen, afwegingen tussen individuele en populationele baten, en de behoefte aan betrouwbare data en eerlijke waardering across diverse patiëntenpopulaties.