ontvangstzone

Een ontvangstzone (ontvangstzone) is het geografische gebied waarin een radio- of televisiesignaal van een zender met aanvaardbare kwaliteit kan worden ontvangen met een standaardontvanger. De afbakening is afhankelijk van zendvermogen, antennehoogte, frequentie, omgevingsomstandigheden en ruisniveau.

Belangrijke determinanten zijn onder meer het terrein (vrij zicht, dalen en heuvelruggen), de hoogte en locatie van de zender, het gebruikte frequentiegebied, het type modulatie en de aanwezigheid van obstakels en storing. Ook bouwmaterialen en stads- of regionale kenmerken kunnen de ontvangst aantasten of versterken.

Voor planning en analyse worden voorspellingsmethoden en veldmetingen gebruikt. Modellen zoals ITU-voorspellingsmethoden, Longley-Rice en Hata worden toegepast om de dekking te schatten; metingen in het veld kunnen afwijkingen tonen door weersomstandigheden, infrastructuur en stedelijke omgevingen.

Bij analoge en digitale systemen verschillen de kenmerken. Analoge ontvangst kan in de grensgebieden geleidelijke kwaliteitsverliezen vertonen, terwijl digitale systemen vaak een abrupte grens vertonen: ontvangst is goed binnen de zone en vervalt abrupt buiten de zone vanwege de cliff-effect.

Toepassingen en belang: ontvangstzones worden gebruikt door omroep- en telecomoperatoren voor netwerkplanning, licentieverdeling en servicegebiedbepaling, en door consumenten voor het inschatten van dekking. Ze worden ook opgenomen in kaartmateriaal en regelgeving om beschikbaarheid en kwaliteit van dienstverlening te duiden.