nietwesterse

Niet-westerse is een term die in de Nederlandse taal wordt gebruikt om een demografische groep aan te duiden: mensen met een migratieachtergrond uit landen buiten het westerse wereld. In statistische en beleidscontexten werd lange tijd onderscheid gemaakt tussen niet-westerse en westerse allochtonen, waarbij westerse allochtonen vaak afkomstig zijn uit Europese en Noord-Amerikaanse landen en niet-westerse uit overige landen. De term werd vooral gebruikt voor personen die zelf geboren zijn in een niet-westers land of die ten minste één ouder hebben geboren in zo’n land. Het begrip is daarmee onderdeel van bredere categorieën over migratie en integratie.

Historisch gezien groeide in de jaren na de Tweede Wereldoorlog de groep mensen met een migratieachtergrond uit niet-westerse landen, met onder meer migranten uit Turkije, Marokko, Suriname en voormalige koloniën. Deze groepen kwamen bij de opbouw van de Nederlandse samenleving in de jaren zestig en daarna vaak in stedelijke gebieden terecht. De term werd veelvuldig gebruikt in onderwijs-, arbeidsmarkt- en volksgezondheidsbeleid om verschillen in kansen en uitkomsten te analyseren en doelstellingen te formuleren.

In recente jaren is er veel kritiek geuit op de labelvorming rondom niet-westerse niet-westerse allochtonen, die als stigmatiserend en ongevoelig voor nuance wordt gezien. Beleidsmakers en statistici verschoven daarom steeds vaker naar neutralere en specifieker meetbare termen zoals migratieachtergrond en etnische achtergrond, en onderscheid tussen eerste- en tweede generatie migranten. Desondanks blijft de term in oudere datasets en publieke discourses terugkomen.