lëkurës

Lëkura është organi më i madh i trupit të njeriut dhe luan një rol kyç në mbrojtjen, perceptimin dhe termorregullimin. Ajo mbulon tërë trupin, ruan lagështinë dhe mbrojt nga dëmtimet, mikrobet dhe rrezatimet UV. Lëkura gjithashtu luan një rol të rëndësishëm në sintezën e vitaminës D me ndihmën e dritës diellore dhe në ruajtjen e energjisë përmes rezerva të yndyrës në shtresën nënlëkurore.

Lëkura përbëhet nga tri shtresa kryesore: epidermë, dermë dhe hipodermë. Epidermë është shtresa më e sipërme dhe përbëhet kryesisht nga keratinocite që krijojnë barrierën mbrojtëse të lëkurës; në sajë të melanoqeteve, ngjyra dhe mbrojtja nga dritat UV varirohen. Dermë ndodhet poshtë epidermës dhe përmban fibra kolagjene dhe elastike që japin rezistencë dhe elasticitet, enët e gjakut, nervat, folikujt e qimeve dhe gjëndrat djersore dhe sebacee. Hipodermë ose shtresa nënlëkurore përbëhet kryesisht nga yndyrë dhe ind lidhës, duke siguruar izolim termik dhe mbështetje mekanike.

Funksionet kryesore të lëkurës përfshijnë mbrojtjen nga infeksionet, ndjenjën përmes receptorëve të prekjes, temperaturës dhe dhimbjes, termorregullimin me djersë dhe rrjedhjen e gjakut, dhe ruajtjen e lagështisë. Lëkura gjithashtu sintezën vitaminës D dhe ndërvepron me sistemin imunitar lokal. Rigjenerimi i qelizave është i vazhdueshëm; cikli i ri-qelizave të epidermës zgjat rreth 28 ditë.

Kujdesi i lëkurës përfshin higjienën, hidratimin, mbrojtjen nga dielli me SPF dhe një ushqim të balancuar. Gjendjet e zakonshme përfshijnë dermatitis, ekzema, psoriazë, akne dhe sëmundjet malinje të lëkurës si karcinomat dhe melanoma.